Wolontariat sportowy jest jedną z najbardziej popularnych i najszybciej rozwijających się form wolontariatu. Dzieje się tak najprawdopodobniej dlatego, że sport jest językiem uniwersalnym, łączącym osoby w różnym wieku, o odmiennych poglądach czy pochodzeniu. Wolontariusze są oparciem udanej imprezy sportowej, a organizacje, stowarzyszenia i kluby sportowe coraz chętniej szukają osób, które mogą wesprzeć ich działalność oraz włączyć się w rozwój organizacji. Z danych GUS1 wynika, że 35% Polaków wieku 15 i więcej lat angażuje się w jakąś formę wolontariatu, a z tej grupy 25,3% osób uczestniczyło w organizowaniu i prowadzeniu imprez sportowych. Wsparcie wolontariuszy przy organizacji międzynarodowych i krajowych wydarzeń sportowych to już standardy obowiązujące od wielu lat. Należy przypomnieć udział ochotników podczas Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej organizowanych przez Polskę i Ukrainę w 2012 roku, wsparcie wolontariuszy w trakcie Mistrzostw Europy w Lekkiej Atletyce organizowanych w Bydgoszczy, ale i regularną pomoc w działaniach instytucji, na przykład programu wolontariatu Polskiego Związku Piłki Nożnej czy programów wolontariatu przy okazji sportowych imprez biegowych.

Komisja Europejska również uznaje wartość wolontariatu jako istotnego narzędzia o charakterze społecznym i edukacyjnym, wspierającym budowanie zaangażowania społecznego i solidarności. Przejawia się to w powołaniu dwóch programów: Erasmus+ Sport i Europejskiego Korpusu Solidarności, które umożliwiają uzyskanie dofinasowania na projekty wolontariatu wspierającego funkcjonowanie organizacji oraz przygotowywanych przez nie imprez.

Ze wsparcia wolontariuszy Europejskiego Korpusu Solidarności od kilku lat korzysta klub sportowy Beniaminek 03 ze Starogardu Gdańskiego, który realizuje projekty angażujące międzynarodowych wolontariuszy w regularnych, codziennych działaniach organizacji oraz przy okazji imprez sportowych. W sierpniu br. klub organizował VII Międzynarodowy Turniej Piłki Nożnej Deyna Cup Junior 2019. W ramach projektu „Piłka łączy dzieci i młodzież”, otrzymał dofinansowanie w wysokości 30 tys. euro na goszczenie grupy 20 wolontariuszy z Turcji, Hiszpanii i Polski, którzy wspierali organizację przed turniejem, w trakcie oraz po jego zakończeniu. Wolontariusze zajmowali się przygotowaniem materiałów informacyjnych dla drużyn i uczestników, prowadzeniem kampanii w mediach społecznościowych, komunikacją z międzynarodowymi zespołami biorącymi udział w turnieju, przygotowaniem strefy wolontariusza podczas turnieju, a w jego trakcie animacją kibiców, prowadzeniem warsztatów na temat zdrowego odżywiania oraz opieką nad zespołami uczestniczącymi w imprezie. Klub korzysta również z długofalowego wsparcia wolontariuszy zagranicznych, którzy wspomagają go w regularnych działaniach związanych z organizowaniem treningów sportowych dla ponad 400 wychowanków. Dotychczas gościł kilku wolontariuszy zagranicznych – z Turcji, Hiszpanii i Francji – byłych reprezentantów kadry narodowej piłki nożnej, którzy aktywnie włączyli się w pracę organizacji. Wolontariusze przebywali w Starogardzie Gdańskim od 6 do 12 miesięcy.

Organizacje sportowe mogą w ramach Europejskiego Korpusu Solidarności korzystać z dwóch form wolontariatu, dostosowanych do potrzeb organizacji:

• Wolontariat grupowy – krótkoterminowe zaangażowanie 10–40 wolontariuszy w okresie od 2 tygodni do 2 miesięcy; taka forma wolontariatu jest najczęściej wybierana, pozwala bowiem na wsparcie imprez sportowych. Ponadto wolontariusze mogą przyjechać wcześniej, tak aby otrzymać odpowiednie wsparcie i przygotować się do imprezy.
• Wolontariat długoterminowy – opiera się na długofalowej współpracy organizacji z wolontariuszami, która wykracza poza asystę przy wydarzeniach sportowych przygotowywanych przez instytucję. Taka forma wolontariatu zakłada angażowanie wolontariuszy również w stałą, statutową działalność organizacji i umożliwia im wniesienie wkładu w rozwój strategiczny instytucji przez okres od 2 do 12 miesięcy.

Organizacja otrzymuje dofinansowanie na pokrycie wszystkich kosztów związanych z pobytem wolontariuszy, tj. koszty organizacyjne, koszty działań wolontariuszy. Pokrywane są wydatki na podróże wolontariuszy z miejsca zamieszkania do organizacji i z powrotem, kieszonkowe. Wolontariusze mają również zapewnione pełne ubezpieczenie na czas realizacji projektu.

W przypadku projektów wolontariatu długoterminowego dodatkowo istnieje możliwość korzystania ze szkoleń. Maksymalny czas realizowanych projektów może obejmować 2 lata, z pobytami ochotników od 2 tygodni do 12 miesięcy. I najważniejsze – organizacja może współpracować w ramach projektów z wolontariuszami z zagranicy, co pozwala rozszerzyć ofertę organizacji oraz dopasować ją do potrzeb związanych z udziałem zagranicznych sportowców, ale i kibiców licznie przybywających na wydarzenia sportowe. Dotychczas finansowane przez Narodową Agencję Europejskiego Korpusu Solidarności projekty opiewają na sumy od kilku do kilkuset tysięcy euro, choć przedsięwzięcia dotyczą nie tylko tematyki sportowej. Europejski Korpus Solidarności to nadal program, którego głównym celem jest promowanie działań o charakterze solidarnościowym. Sport wpisuje się w szerokie ramy programu, więc tym bardziej organizacje działające w tym obszarze powinny włączyć do swoich działań wolontariuszy w ramach programu.

Podsumowując, Europejski Korpus Solidarności umożliwia zdobycie dofinasowania na projekty angażujące wolontariuszy tak w wymiarze krótko-, jak i długoterminowym. Pozwala to na strategiczne planowanie działań organizacji – z udziałem wolontariuszy – opartych na stabilnym finansowaniu projektów przez Komisję Europejską. Możliwość angażowania polskich i zagranicznych wolontariuszy pozwala też na zapewnienie odpowiedniej obsługi imprez o charakterze krajowym i zagranicznym. Dzięki możliwości realizacji projektów indywidualnych, organizacje mogą również planować długofalowe wsparcie w regularnej, codziennej działalności, na przykład zapraszając do współpracy byłych zawodników.

Programem zarządza w Polsce Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji, która pełni rolę Narodowej Agencji programu Erasmus+ i Europejskiego Korpusu Solidarności.

Szczegółowe informacje na stronie Europejskiego Korpusu Solidarności: www.eks.org.pl.