Jakie były oczekiwania przed startem reprezentacji Polski w igrzyskach olimpijskich w Paryżu i jak wyglądała realizacja założeń ocenia Zespół Metodyczny przy Instytucie Sportu – Państwowym Instytucie Badawczym.

Decyzja o powierzeniu XXXIII Letnich Igrzysk Olimpijskich Paryż 2024 została podjęta podczas 131. Sesji Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego (MKOl) w Limie 13 września 2017 roku. Stolica Francji gościła uczestników igrzysk po raz trzeci w historii, poprzednio działo się to w 1900 i 1924 roku.

Rozegranych zostało 329 konkurencji w 32 sportach, w 47 dyscyplinach. Liczba uczestników wyniosła 10 500 osób i była ustalona przez MKOl. Igrzyska w Paryżu były pierwszymi, w których wzięła równa liczba kobiet i mężczyzn. 28 sportów z 32 sportów była równa pod względem występu kobiet i mężczyzn. Kobiety rywalizowały w 152 konkurencjach, mężczyźni w 157 i odbyło się 20 konkurencji mieszanych.

W igrzyskach wystartowali przedstawiciele 206 Narodowych Komitetów Olimpijskich oraz Olimpijska Reprezentacja Uchodźców i „Indywidualni Sportowcy Neutralni” (AIN).

Nowe sporty, nowe konkurencje

W 2014 roku MKOl przyznał organizatorom prawo decyzji do pozostawienia bądź wykluczenia z programu igrzysk sportów włączonych w Rio de Janeiro i Tokio (wspinaczki sportowej, karate, jazda na deskorolce, surfing, baseball). Francuzi zrezygnowali z karate i baseballu.

• Nowym sportem olimpijskim został za to breakdance, w których Polacy nie wywalczyli kwalifikacji olimpijskiej.

Ponadto zmiany dotyczyły konkurencji w istniejących już sportach olimpijskich

• Wspinaczka sportowa została podzielona na dwie konkurencje – kombinację i wspinaczkę na czas.
• W lekkoatletyce z programu zniknął chód sportowy na 50 km mężczyzn i wprowadzona została sztafeta mieszana.
• W boksie jedną kategorię mężczyzn zastąpiono kategorią kobiet.
• W kajakarstwie-sprincie z programu zniknęła konkurencja K-1 200 m, a w zamian pojawił się Cross KX-1 w kajakarskim-slalomie.
• W żeglarstwie zniknęła klasa 470 kobiet i mężczyzn i Finn mężczyzn, w zamian pojawiła się klasa 470 mieszana oraz IQ Foil i Formula Kite.
• W strzelectwie usunięto Trap mieszany, a w jego miejsce pojawił się Skeet mieszany.

Zmiany miały istotny wpływ na polski sport. Reprezentanci Polski zdobywali w przeszłości medale olimpijskie w chodzie na 50 km mężczyzn, w kajakarskim sprincie K-1 200 m, żeglarskiej klasie 470.

Rozdzielenie konkurencji we wspinaczce sportowej stworzyło szanse olimpijskie dla polskich reprezentantek we wspinaczce na czas.

215 reprezentantów Polski

Reprezentacja Polski na igrzyskach w Paryżu liczyła 215 zawodników, w tym 117 kobiet i 98 mężczyzn plus 18 rezerwowych.

Biało-Czerwoni wystartowali w 22 sportach: wspinaczka sportowa, boks, golf, jeździectwo, judo, kajakarstwo, kolarstwo, koszykówka (3×3), lekkoatletyka, łucznictwo, pięciobój nowoczesny, pływanie, podnoszenie ciężarów, siatkówka, strzelectwo, szermierka, tenis, tenis stołowy, triathlon, wioślarstwo, zapasy, żeglarstwo.

W porównaniu z igrzyskami w Tokio Polaków zabrakło w trzech sportach: gimnastyce, taekwondo, deskorolce. „Biało-Czerwoni” nie wystartowali  w żadnym z nowych sportów włączonych do programu igrzysk – breakdance i surfingu. Nie byli obecni w następujących sportach: badmintonie, gimnastyce, hokeju na trawie, piłce nożnej, piłce ręcznej, piłce wodnej, pływaniu synchronicznym, rugby (siódemki), deskorolce.

Największą część reprezentacji Polski Paryż 2024 stanowili: lekkoatleci – 59 osób (plus 6 rezerwowych), siatkarze i siatkarki  – 28 osoby (łącznie z siatkówką plażową i rezerwowymi, przedstawiciele sportów wodnych (pływanie, skoki do wody, pływanie na wodach otwartych) – 22 osoby, kolarstwa – 15 osób, kajakarstwa – 14 osób.

Medale reprezentantów Polski podczas IO Paryż 2024

Na igrzyskach olimpijskich w Paryżu reprezentanci Polski wywalczyli 10 medali olimpijskich, w dziewięciu sportach.

Złoto

• Aleksandra Mirosław, wspinaczka sportowa, na czas

Srebro

• Daria Pikulik, kolarstwo torowe, omnium
• Klaudia Zwolińska, kajakarstwo-slalom, K-1
• Julia Szeremeta, boks, kat. 57 kg
• Reprezentacja Polski w piłce siatkowej mężczyzn

Brąz

• Natalia Kaczmarek, lekkoatletyka, 400 m kobiet
• Iga Świątek, tenis, gra pojedyncza
• Aleksandra Kałucka, wspinacza sportowa, na czas
• Drużyna szpadzistek (Renata Knapik-Miazga, Martyna Swatowska-Wenglarczyk, Aleksandra Jarecka, Alicja Klasik), szermierka
• Czwórka podwójna mężczyzn (Fabian Barański, Mirosław Ziętarski, Marian Biskup, Dominik Czaja), wioślarstwo.

Dorobek medalowy Polski z Paryża jest gorszy niż w Tokio (14 medali), Rio de Janeiro (11 medali) i podobny jak w Londynie, Pekinie i Atenach.

Dziesięć medali olimpijskich to udział 28 reprezentantów Polski, w tym 11 kobiet i 17 mężczyzn, w tym 13 mężczyzn to zawodnicy siatkówki halowej). Średnia wieku medalistów wynosi 28,6 lat (Kobiety – 26,4 i mężczyźni – 30 lat).

Punkty i finały reprezentantów Polski podczas IO Paryż 2024

Nasi zawodnicy wywalczyli 39 miejsc finałowych (1-8), zdobywając 147,5 pkt. Wkład do dorobku punktowego kadry Polski wnieśli przedstawiciele 14 sportów: lekkoatletyki, kajakarstwa, kolarstwa, wspinaczki sportowej, szermierki, siatkówki, boksu, pływania, zapasów, żeglarstwa, tenisa, wioślarstwa, strzelectwa, koszykówki.

Wynik punktowy jest gorszy niż w Tokio (193,5 pkt – 49 finałów), Rio de Janeiro (155,5 pkt – 37 finałów), Pekinie (204,5 pkt – 60 finałów) i Atenach (181,5 pkt – 44 finały), ale minimalnie lepszy niż w Londynie (147 pkt – 40 finałów).

W grupie finalistów 46 zawodników (51,69%) to uczestnicy wcześniejszych igrzysk olimpijskich a 43 (48,31 %) zadebiutowało w imprezie tej rangi. Dla naszej utytułowanej lekkoatletki Anity Włodarczyk i pływaczki Katarzyny Wasick były to już 5 igrzyska. Czterokrotnie uczestnikami IO byli m.in. – multimedalistka w kajakarstwie Karolina Naja, Paweł Fajdek w rzucie młotem oraz kapitan reprezentacji Polski w piłce siatkowej w Paryżu Bartosz Kurek.

Ocena startu reprezentacji Polski opracowana przez Zespół Metodyczny

Zespół Metodyczny analizuje występy reprezentacji Polski dzieląc ją na poszczególne sporty, a także dyscypliny i konkurencje. Ocena pokazuje w jakim stopniu sprawdziły się założenia wynikowe przedstawione przez polskie związki sportowe przed igrzyskami? Czy w związku z tym starty spełniały oczekiwania, uwzględniały potencjał i brały pod uwagę realne możliwości olimpijczyków w danych konkurencjach? Czy start był udany, czy nieudany?

Zespół jak przed igrzyskami przedstawił własną analizę szans medalowych reprezentacji. Wynikało z niej, że już 100 dni przed inauguracją w Paryżu szanse na zdobycie łącznie 13 medali miało 14 dyscyplin sportowych. Po cztery szanse (w różnej skali) dawano lekkiej atletyce, kajakarstwu i kolarstwu, po dwie szanse upatrywano w pływaniu, tenisie, wspinaczce, szermierce i judo. Niestety, w wielu sportach doznaliśmy zawodu. Ale nie brakowało sportów, które stanęły na wysokości zadania.

Ocena ZM w poszczególnych sportach (jeżeli całość była udana, neutralna lub negatywna), dyscyplinach bądź konkurencjach, wygląda następująco:

Start udany, ocena pozytywna

• boks kobiet, jeździectwo (ujeżdżenie), kajakarstwo-slalom, kajakarstwo-sprint (kanadyjki), kolarstwo szosowe kobiet, kolarstwo torowe (omnium i madison kobiet), kolarstwo górskie mężczyzn, koszykówka 3×3 mężczyzn, łucznictwo, piłka siatkowa kobiet i mężczyzn, szermierka, tenis, triathlon, wioślarstwo, wspinaczka sportowa.

Start zgodny z aktualnymi możliwościami, ocena neutralna

• jeździectwo (skoki przez przeszkody), kolarstwo szosowe mężczyzn, tenis stołowy kobiet i mężczyzn.

Start poniżej oczekiwań, ocena negatywna

• boks mężczyzn, judo, golf, jeździectwo (WKKW), kajakarstwo-sprint (kajaki), kolarstwo górskie kobiet, pięciobój nowoczesny, siatkówka plażowa, siatkówka plażowa, strzelectwo, zapasy, żeglarstwo.

Na osobną ocenę zasługują dwa najpopularniejsze podczas igrzysk sporty – lekkoatletyka i pływanie. Wnioski nie są budujące.

Lekkoatletyka

• Dorobek medalowy i punktowy był znacznie mniejszy niż prognozowano.
• Medale i punkty zdobywali zawodnicy w dużej części zaawansowani wiekowo, średnia wieku tej grupy to 31 lat.
• Był to najsłabszy występ polskich lekkoatletów od czasu Igrzysk Olimpijskich w Barcelonie w roku 1992 (też jeden brązowy medal).
• Należy zwrócić uwagę na niską skuteczność lekkoatletów – na 49 startów jedynie 16 spełniło wcześniejsze założenia co stanowi 32,6%.

Pływanie

• Przy braku dorobku medalowego, dorobek punktowy (9 punktów) znacznie mniejszy niż zakładano (17 punktów).
• Należy zaznaczyć, ze występ pływaków na igrzyskach w Paryżu był mniej udany niż trzy lata wcześniej w Tokio. Tam Biało-Czerwoni wywalczyli cztery miejsca finałowe i zdobyli 11 punktów olimpijskich.
• Należy zwrócić uwagę na niską skuteczność pływaków – na 19 prognozowanych startów aż 11 nie spełniło wcześniejszych założeń co stanowi 57,9%.

Skuteczność medalowa, finałowa i startowa podczas IO Paryż 2024

Zespół Metodyczny przedstawił również skuteczność poszczególnych sportów podczas igrzysk w Paryżu – medalową, finałową i startową. W przypadku skuteczności startowej za 100 procentową uważa się taką, w której na przykład dwoje zawodniczek w danym sporcie zajęłoby dwa pierwsze miejsca (dlatego we wspinaczce sportowej mimo dwóch medali na dwie zawodniczki skuteczność wynosi 93,75 procent).

Skuteczność startowa

Lp.	SPORT	Skuteczność %
1	Wspinaczka	93,75
2	Siatkówka	37,04
3-4	Koszykówka, Wioślarstwo	33,33
5	Boks	21,11
6	Zapasy	20,0
7	Tenis	19,36
8	Kajakarstwo	14,49
9	Szermierka	12,9
10	Kolarstwo	11,27
11	Żeglarstwo	9,72
12	Strzelectwo	5,62
13	Lekkoatletyka	5,06
14	Pływanie	4,29

Przedstawiona ocena startu reprezentantów Polski na igrzyskach olimpijskich w Paryżu dokonana przez członków Zespołu Metodycznego jest punktem wyjścia do dyskusji o występie polskiej reprezentacji na igrzyskach olimpijskich w Paryżu, szczególnie ważnym przed kolejnymi igrzyskami letnimi – Los Angeles 2028.