Los Angeles 2028. Los Angeles już (prawie) gotowe. Cz. 1
Za cztery lata Los Angeles dołączy do takich miast jak Paryż oraz Londyn i po raz trzeci zorganizuje letnie igrzyska olimpijskie. Sportowe DNA regionu południowej Kalifornii i już istniejące wspaniałe obiekty są najważniejszymi atutami, które drugie co do wielkości miasto Stanów Zjednoczonych będzie starało się jak najlepiej wykorzystać.
Oficjalne daty XXXIV Letnich Igrzysk Olimpijskich Los Angeles 2028 to 14-30 lipca. Następujące po nich zmagania paralimpijczyków zaplanowano w dniach 15-27 sierpnia.
– LA to ambitne miasto o niewyczerpanych możliwościach, a igrzyska będą odzwierciedlały naszą społeczność – tak przy ogłaszaniu dokładnych terminów imprezy mówił Casey Wasserman, przewodniczący komitetu organizacyjnego igrzysk. Jest absolwentem Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles (UCLA), mającym bogate doświadczenie menedżerskie w branży sportowej – m.in. jako właściciel już nieistniejącej drużyny Los Angeles Avengers występującej w Arena Football League – halowej lidze futbolu amerykańskiego. Zajmował się także kierowaniem firmą opiekującą się karierami zawodowych sportowców oraz przedsięwzięciami łączącymi branżę rozrywkową i sportową.
Wasserman stoi jednak przed trudnym zadaniem, przede wszystkim dlatego, że nieuchronnie będzie porównywany z Peterem Ueberrothem, przewodniczącym komitetu organizacyjnego sprzed czterdziestu lat. Dzięki, wówczas rewolucyjnemu, oparciu się o finansowanie wielkich koncernów, igrzyska z 1984 roku przyniosły zysk w wysokości ponad 200 milionów dolarów.
Wykorzystanie istniejącej infrastruktury
Jeden element, który od tamtego czasu się nie zmienił i także wydatnie pomógł w osiągnięciu wspomnianego finansowego sukcesu jest już istniejąca liczba obiektów w metropolii. Są one użytkowane na co dzień przez sportowców uniwersyteckich oraz zawodowych. Dlatego sztab organizacyjny LA28, bo takim skrótem najczęściej awizowane są następne letnie igrzyska, chwali się, że będzie pierwszym w historii, który nie zleci budowy żadnego nowego stałego obiektu olimpijskiego.
Olimpijki i olimpijczycy będą w największej mierze korzystali ze sportowej infrastruktury UCLA, Uniwersytetu Południowej Kalifornii (USC) oraz drużyn z największych zawodowych lig amerykańskich – NFL, NHL, NBA oraz MLS.
Wśród wymienionych wielkich lig z pewnością daje się zauważyć brak Major League Baseball. Dodger Stadium, położony w centralnej części miasta, byłby idealną areną dla wracającego do programu turnieju bejsbolowego. Problemem jest jednak pokrywanie się terminu igrzysk oraz sezonu zasadniczego MLB. Dużo mogłaby zmienić historyczna decyzja o stworzeniu reprezentacji gospodarzy z graczy ligi zawodowej. Baseballowy „Dream Team” wymusiłby zawieszenie rozgrywek MLB na czas trwania igrzysk, podobnie jak dzieje się to obecnie w przypadku koszykarek WNBA. Ta decyzja jest jeszcze przed nami, podobnie jak ogłoszenie oficjalnej areny dla zmagań bejsbolistów. Poza obiektem LA Dodgers, do wykorzystania byłby jeszcze stadion LA Angels w pobliskim Anaheim oraz ewentualnie arena w San Diego służąca miejscowym Padres.
Janusz Kusociński, Carl Lewis i… Super Bowl
Największy atutem LA28 jest bez wątpienia infrastruktura sportowa, a prawdziwą perłą w koronie L.A. Memorial Coliseum. Stadion położony na południu miasta w Exposition Park, nieopodal głównego campusu Uniwersytetu Południowej Kalifornii (USC), zostanie pierwszą areną w historii światowego sportu, która będzie świadkiem trzykrotnego otwarcia igrzysk oraz trzykrotnie rozgrywanych olimpijskich zawodów lekkoatletycznych.
The Coliseum może pomieścić 77 tysięcy widzów – efekt modernizacji sprzed kilku lat, kiedy zwiększono komfort i liczbę luksusowych lóż kosztem około 14 tysięcy miejsc. Brzemienny w skutki mógł być inny remont – z początku lat 90. Dobudowano wówczas 14 rzędów trybun na dole stadionu, by przybliżyć widzów do boiska futbolowego. Spowodowało, to jednak, że na bieżnię zwyczajnie brakuje miejsca. Rozwiązaniem będzie zbudowanie nowej „podłogi” – prawie 3,5 metra wyżej niż obecny poziom murawy. Wykorzystane będą do tego kolumny i stalowe pale. Dopiero na nowej podłodze ułożona zostanie bieżnia olimpijska.
Na „starej” nawierzchni Los Angeles Memorial Coliseum po złote medale sięgali Janusz Kusociński, Stanisława Walasiewiczówna czy Carl Lewis. Wewnątrz odbędą się oczywiście lekkoatletyczne konkurencje techniczne, a na co dzień z naturalnej murawy korzystają występujący w najwyższej lidze uniwersyteckiej futboliści USC Trojans, a do niedawna użytkowała ją ekipa National Football League, Los Angeles Rams. Wyjątkowości oddanemu do użytku w 1923 obiektowi dodaje wydarzenie z 15 stycznia 1967. Tego dnia odbył się tam „First World Championship Game AFL vs NFL”, mecz, który kilka lat później wstecznie zyskał nazwę Super Bowl I, początkując nową erę na sportowym rynku amerykańskim. Erę sportowej i medialnej dominacji zawodowej ligi futbolowej.
Dwa stadiony olimpijskie?
O ile The Coliseum służy miastu i USC od ponad 100 lat, to drugi z najważniejszych stadionów LA28 jest niemal „prosto spod igły”. Mowa o SoFi Stadium, który podczas igrzysk będzie nosił nazwę Stadium of Inglewood z racji swojego położenia w tym mieście będącym częścią obszaru metropolitalnego – tzw. Greater Los Angeles. Właśnie na SoFi Stadium, po jego oddaniu do użytku w 2020 roku, przeniosły się miejscowe drużyny NFL. Gościł już jeden Super Bowl, zresztą wygrany przez miejscowych Rams, a do czasu rozpoczęcia igrzysk zdąży zorganizować drugi wielki finał NFL, a ponadto także mecze piłkarskich mistrzostw świata w 2026 roku.
W przeciwieństwie do L.A. Memorial Coliseum, to stadion z dachem, który jednak jest półprzeźroczysty dzięki użytemu materiałowi. Arena jest często określana jako „indoor-outdoor”, a to z racji konstrukcji, która jest otwarta po bokach. Nieopodal SoFi Stadium znajduje się wspominana wcześniej hala Intuit Dome, która będzie „domem” dla koszykarek i koszykarzy podczas igrzysk.
Zaskakującym, ale przemyślanym zabiegiem jest brak nazwania którejkolwiek z tych aren mianem stadionu olimpijskiego. Zarówno The Coliseum, jak i Stadium of Inglewood mają być bowiem współgospodarzami obu ceremonii – otwarcia i zamknięcia. Proponowane jest rozwiązanie, by otwarcie rozpocząć na tym pierwszym, a kontynuować na drugim. Odwrotnie miałoby być w przypadku zamknięcia.
To nie koniec swoistego połączenia obu aren. Odbędą się bowiem na nich dwie będące filarami olimpijskich zmagań dyscypliny. W porównaniu z poprzednimi igrzyskami nastąpi zmiana kolejności rozgrywania zawodów pływackich oraz lekkoatletycznych. W pierwszym tygodniu na L.A. Memorial Coliseum swoje zmagania toczyć będą lekkoatletki i lekkoatleci, a w drugim kluczową rolę przejmie Stadium of Inglewood. Właśnie na tym ultranowoczesnym obiekcie zaplanowano budowę tymczasowego basenu, a rywalizację w pływaniu będzie mogło śledzić 38 tysięcy widzów. Będzie to swoisty rekord olimpijski w tej dyscyplinie sportu.
Po zbudowaniu konstrukcji, ma być ona przykryta „podłogą”, umożliwiając przeprowadzenie ceremonii otwarcia. Podest zostanie następnie zdjęty przed zawodami pływackimi. Po medalowych rozstrzygnięciach operacja przykrycia basenu zostanie powtórzona, by mogła się odbyć ceremonia zamknięcia.
Szeroko rozumiane centrum
The Coliseum będzie centralnym miejscem obiektów usytuowanych w Exposition Park i na terenach USC, gdzie znajdzie się również wioska medialna i główne centrum prasowe oraz należąca do uczelni hala dla olimpijskiego badmintona Galen Center (podczas igrzysk pod nazwą USC Sports Center). Wykorzystany zostanie historyczny basen LA84 Foundation/John C. Argue Swim Stadium (1932 Pool in Exposition Park) zbudowany jeszcze na igrzyska 1932 roku, gdzie odbędą się skoki do wody. Arena nie była, co ciekawe, wykorzystywana podczas igrzysk w 1984, kiedy to niemal wszystkie, poza piłką wodną, konkurencje były rozegrane na innym basenie na kampusie USC.
Drugim skupiskiem infrastruktury olimpijskich będzie położony, także w szeroko rozumianym centrum, kompleks L.A. Live. Znajduje się on na północ od terenów USC i będzie z nimi połączony drogą olimpijską (Olympic Way), której rolę ma pełnić na długości prawie 5 kilometrów Figueroa Street. W zamyśle organizatorów ulica ma być drogą olimpijską – Olympic Way. Będzie pełniła zarówno funkcję handlową dla sprzedawców olimpijskich, jak i kulturalno-rozrywkową.
Przy Figueroa Street znajduje się hala wykorzystywana przez koszykarzy Lakers, koszykarki Sparks i hokeistów Kings. W obiekcie najbardziej znanym pod pierwszą nazwą Staples Center (Arena Downtown) zaplanowano zawody w gimnastyce sportowej i artystycznej. Tuż obok, w LA Convention Center, odbywać się będą zawody w szermierce, taekwondo, tenisie stołowym, judo oraz zapasach. Podnoszenie ciężarów ulokowane zostało w pobliskim Peacock Theater (L.A. Live Theater).
Start maratonu, wyścigi kolarstwa szosowego oraz chód sportowy mają odbywać się w Gloria Molina Grand Park w pobliżu głównej stacji kolejowej – Los Angeles Union Station.
Wymienione powyżej olimpijskie areny można w jakimś sensie zaliczyć do tych śródmiejskich, to jednak są od siebie oddalone o kilkanaście do kilkudziesięciu minut jazdy rozbudowaną w tym miejscu szynową i autobusową komunikacją publiczną. To tylko obrazuje ogrom liczącego 4 mln mieszkańców miasta.
Long Beach, ale krótki tor
Spektakularnym miejscem rozgrywania sportów związanych z koniecznością dostępu do akwenów wodnych będzie Long Beach. To miasto należące do Greater Los Angeles jest oddalone od centrum metropolii o 30 kilometrów, ale komunikacyjnie połączone z centrum szybkim tramwajem.
Przy molo Belmont Veterans Memorial Pier i liczących kilka mil pięknych plażach rywalizować będą żeglarze. Na wybrzeżu w centrum miasta odbędą się zawody w triathlonie i pływaniu na 10 km otwartym akwenie, a tuż obok – na terenie parkingu przy centrum konferencyjnym – ma powstać tymczasowy obiekt dla piłkarzy wodnych i pływania synchronicznego
W pobliżu plaż powalczą także piłkarki i piłkarze ręczni, dla których areną będzie Long Beach Arena – miejsce rozgrywania turnieju siatkarskiego w 1984 roku. Siatkarki i siatkarze swojej lokalizacji podczas igrzysk jeszcze nie poznali.
Tylko 1500 metrów liczy sobie Marine Stadium – to kolejny powrót na arenę zmagań z 1932 roku. Dla zawodów w kajakarstwie nie jest to przeszkodą, ale jeśli chodzi o wioślarstwo standardową długością w międzynarodowej rywalizacji jest 2000 metrów. Z powodu niestabilnych warunków wodnych nie brano pod uwagę toru na Lake Casitas z 1984 roku, a inna z propozycji była za bardzo oddalona od L.A., co wymuszałoby stworzenie specjalnej wioski olimpijskiej .Władze federacji wioślarskiej ostatecznie zgodziły się na kompromis, co oznacza, że wioślarki i wioślarze będą ścigali się na dystansie 1500 metrów. Tor w Long Beach liczył sobie 2000 metrów w 1932 roku, ale od tego czasu powstał most, który uniemożliwia przeprowadzenie konkurencji na „pełnowymiarowym” dystansie.
Jeszcze jedna uczelnia
Poza USC i UCLA, swój cenny „wkład” w organizację igrzysk będzie miał California State University, Dominguez Hills. Na terenie jego kompleksu sportowego obędą się zawody w kolarstwie torowym, rugby (na stadionie piłkarzy LA Galaxy) hokeju na trawie oraz tenisie. Korty służyły zresztą turniejowi z cyklu WTA pomiędzy 1971 i 2009 rokiem. Jego pierwszą zwyciężczynią była legendarna Billie Jane King, a ostatnią została Flavia Pennetta. Zespół obiektów w Carson, położony około 20 km od centrum, obsługiwany jest autobusami wahadłowymi kursującymi między innymi do stacji szybkiego tramwaju Del Amo.
OK/LA
Olimpijskim domem dla dwóch dyscyplin będzie Oklahoma, a konkretnie największe miasto i stolica tego stanu Oklahoma City. Miasto, oddalone o ponad dwa tysiące kilometrów od Los Angeles, będzie gościło kajakarstwo górskie oraz softball. Pozwala to połączyć dwa cele – oszczędność i brak konieczności budowy nowych stałych obiektów w Los Angeles. Jak mogliśmy przeczytać w oficjalnym oświadczeniu komitetu organizacyjnego LA28, powodem takiej decyzji był fakt, iż w południowej Kalifornii ani w innym miejscu zachodniego wybrzeża Stanów Zjednoczonych: „(…) nie ma toru do kajakarstwa górskiego, a największy obiekt do softballu może pomieścić 2000 widzów (…)”.
Zawody w kajakarstwie górskim odbędą się na mogącym pomieścić 8 tysięcy widzów torze Riversport Rapids Whitewater Center, a softball na Devon Park – w miejscu corocznego rozgrywania finałów rozgrywek uniwersyteckich w tej dyscyplinie. Lokalni politycy są oczywiście dumni z nadarzającej się szansy, ale i potrafią podejść do całej sytuacji z odpowiednim poczuciem humoru. Senator z Oklahomy James Lankford mówił o nowym pomyśle na litery zawarte w logo igrzysk – „OK-LA”.
Olimpijski lipiec
Pewne jest, że za cztery lata czeka nas olimpijski lipiec. Ten miesiąc należy w Los Angeles i okolicy do bardzo ciepłych oraz niemal kompletnie bezdeszczowych. Ceremonię otwarcia zaplanowano na 14 lipca. Impreza rozpocznie się o prawie dwa tygodnie wcześniej niż w tym roku w stolicy Francji.
Będą to jednocześnie najwcześniej rozpoczynające się igrzyska od… 1924 roku, kiedy to paryska publiczność powitała najlepszych sportowców świata 5 lipca. W podobnym okresie rozpoczynały się igrzyska w 1996 roku w Atlancie (19 lipca) oraz w 1976 roku w Montrealu (17 lipca). Poprzednie igrzyska w Mieście Aniołów w 1932 i 1984 roku rozpoczynały się, odpowiednio, 30 i 28 lipca.
Flaga olimpijska wróciła do Los Angeles, a konkretnie na lotnisko LAX, po dwudziestu latach dokładnie 12 sierpnia lotem z Paryża i pozostanie w Kalifornii do 30 lipca 2028 roku.